Όποιος αντικρίσει το φιρίκι, αν δεν το έχει ξαναδεί, μοιάζει σαν ένα μηλαράκι το οποίο δεν έχει προλάβει να μεγαλώσει. Μάλιστα, ο διάσημος chef Γιάννης Μπαξεβάνης (ο οποίος πάντα προωθούσε και θα προωθεί τις ρουστίκ Ελληνικές γεύσεις με τον πιο φινετσάτο τρόπο)  επέμενε σε μια συνέντευξη του πως εξωτικά προϊόντα και φρούτα ο επισκέπτης θα βρει σε κάθε ξενοδοχείο του κόσμου. Τι πιο εξωτικό όμως για τον επισκέπτη, από να του προσφέρουμε  στον μπουφέ ένα παραδοσιακό προϊόν όπως το φιρίκι.  Και τελικά πόσο δίκιο έχει καθώς το συγκεκριμένο προϊόν είναι γνωστό σε δύο χώρες της Μεσογείου, στην Ελλάδα και στην Τουρκία.

Ιδιότητες:

Η λέξη φιρίκι μας έχει απομείνει από την Τουρκοκρατία καθώς φημολογείται ότι η ονομασία Ferik, δόθηκε προς τιμήν ενός γνωστού Βεζίρη της Κωνσταντινούπολης επονομαζόμενου Ferik Pasha. Η προέλευση της ποικιλίας αυτής είναι άγνωστη καθώς υπάρχουν πληροφορίες τόσο ότι μας ήρθε από την περιοχή της Μικράς Ασίας όσο και από τον Εύξεινο Πόντο. Αυτό όμως το οποίο μπορούμε να γνωρίζουμε με σιγουριά είναι πως η καλλιέργειά της είναι γνωστή από 1790 από πληροφορίες που μας δίδονται από τους Γρηγόριο Κωνσταντά και Δανιήλ Φιλιπίδη¹

Το φιρίκι (Malus Domestica Borkh) έχει ένα ιδιαίτερο ωοειδές σχήμα και μικρό με βάρος που κυμαίνεται από 110 – 130 γρ. Το χρώμα της φλούδας είναι πρασινοκίτρινο με πιο έντονο πορτοκαλί χρώμα στην πλευρά η οποία κοιτούσε ο ήλιος όταν ήταν ακόμα πάνω στο δέντρο ². Ο δε καρπός του είναι τραγανός, αφράτος και μια υπέροχη γλυκιά γεύση, πολύ χαρακτηριστική που το κάνει να ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα μήλα της οικογένειας. Αποτελεί όψιμη ποικιλία μήλου και συγκομίζεται περί τις αρχές Οκτώβρη έως και τον Ιανουάριο, ανάλογα την περιοχή.

Η ποικιλία αυτή είναι γνωστή και καλλιεργείται ήδη από τον 18^ο αιώνα, κυρίως στην περιοχή του Πηλίου ³. Όταν λέμε για καλλιέργεια εννοούμε φυσικά την εντατική καλλιέργεια καθώς ως είδος καλλιεργείται και σε άλλες περιοχές όπως στο Λασίθι ⁴, κυρίως για την κάλυψη των κατοίκων του νησιού της Κρήτης και όχι ως αγαθό οικονομικής εκμετάλλευσης. Εκτός από την Ελλάδα γνωρίζουμε πως γίνεται εντατική καλλιέργεια φιρικιού τόσο  στο Μαυροβούνιο, κυρίως στις πόλεις Bar και Ulcinj ⁵ όσο και στην Τουρκία.

Χρήσεις

Κατά κύριο λόγο όμως καταναλώνεται ωμό και έχει πολύ μεγάλη διάρκεια ζωής ⁶. Αυτός είναι και ο λόγος όπου αποτελούσε την κύρια ποικιλία μηλοπαραγωγής του Πηλίου πριν την εμφάνιση και την εδραίωση του ηλεκτρισμού. Το φιρίκι είναι αρκετά ανθεκτικό στο μαγείρεμα και για τον λόγο αυτό είναι ιδιαίτερα δημοφιλές υλικό για γλυκό του κουταλιού σε συνάρτηση με το μικρό του μέγεθος. Τέλος, ονομαστό είναι το πετιμέζι το οποίο παράγεται από το φιρίκι.

Καταχώρηση ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης

Το φιρίκι Πηλίου, κατοχυρώθηκε το 2011 ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης ⁷, δίδοντας ιδιαίτερη αξία στο προϊόν αυτό καθώς και την ελπίδα για αύξηση της παραγωγής λόγο της αναμενόμενης αυξημένης ζήτησης.