Σπανάκι
Το φυλλώδες superfood
Τον ναυτικό με την μανία για σπανάκι ίσως να μην τον ξέρετε. Κάπου ίσως τον έχετε όμως δει. Ασύμμετρα μυώδη χέρια τα οποία δυνάμωναν μετά που ο Ποπαϋ έτρωγε το σπανάκι από την κονσέρβα. Ήταν άραγε ο σίδηρος ο οποίος περιέχεται μέσα σε αυτό;
Η αλήθεια είναι πως, παρόλο που το κόμικ αυτό συντέλεσε τα μέγιστα στην αύξηση της κατανάλωσης του σπανακιού, το σπανάκι περιέχει πολύ λιγότερο σίδηρο από όσο υπολογίζαμε αρχικά. Οι φυτικές του ίνες όμως και τα μίκρο-διατροφικά του συστατικά είναι αυτά τα οποί κατατάσσουν το σπανάκι στα superfoods. Και είναι πολύ νόστιμο!
Λίγα λόγια για το σπανάκι
Το σπανάκι (Spinacia oleracea), είναι ένα φυλλώδες λαχανικό το οποίο ανήκει στην οικογένεια των Χηνοποδιοειδών. Είναι συγγενής με το παντζάρι και καλλιεργείτε κυρίως για το φύλλωμά του.
Το φυτό έχει καταγωγή από την Ασία και κατά πάσα πιθανότητα προήλθε από την Περσία (σημερινό Ιράν) 1. Στην Ευρώπη φαίνεται να ήρθε από τους Σαρακηνούς στην Σικελία κατά το 827 μ.Χ 2 και εξαπλώθηκε σε όλη την Ευρώπη κατά τον 14ο και 15ο αιώνα. Ειδικά στην Δυτική Ευρώπη, διαδόθηκε ιδιαίτερα γρήγορα καθώς λόγω της αντοχής του φυτού στα ψυχρά κλίματα, το σπανάκι υπήρξε μιας πρώτης τάξεως καλλιέργεια.
Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στην Αικατερίνη των Μεδίκων και την αγάπη της για το σπανάκι. Μεταξύ των μαγείρων, γνωρίζουμε πολύ καλά πως όταν μια συνταγή περιέχει την λέξη Florentine, το σπανάκι είναι ένα από τα κύρια συστατικά της συνταγής. Η ιστορία λέει πως όταν η Αικατερίνη των Μεδίκων έγινε βασίλισσα της Γαλλίας το 1547, διέταξε τους μαγείρους της αυλής, τα γεύματά της να συνοδεύονται απαραίτητα από σπανάκι. Η καταγωγή της (γεννήθηκε στην Φλωρεντία) και η αγάπη της αυτή για το σπανάκι, συντέλεσαν στο να εγκαθιδρυθεί ο όρος ala Florentine στην επαγγελματική κουζίνα σε πιάτα τα οποία περιέχουν σπανάκι.
Σπανάκι – ιδιότητες
Το σπανάκι αποτελεί ένα πολύ θρεπτικό λαχανικό λόγω των αντιοξειδωτικών και των πολύτιμων μετάλλων τα οποία περιέχονται σε αυτό. Έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε σίδηρο, β-καροτένιο βιταμίνες C, Ε και Κ, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, σελήνιο, ψευδάργυρο, ασβέστιο, μαγνήσιο, χλωροφύλλη, άλατα ιωδίου και σαπωνίνες.
Υπάρχει μια διαστρέβλωση όσον αφορά το σπανάκι και την περιεκτικότητα του σε σίδηρο. Μέχρι και το 1972, σε μια μελέτη αναφορικά με τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του σπανακιού 3 υπήρχε η εντύπωση πως 100 γραμμάρια σπανακιού περιείχαν 36 mg σίδηρο.
Ο αστικός αυτός μύθος, ο οποίος συντέλεσε στην δημιουργία της παντοδυναμίας του Popey, υπήρξε μια αλήθεια έως το 1981 όπου αμφισβητήθηκε η περιεκτικότητα του σιδήρου στο σπανάκι από τον Dr. TJ Hamblin. Ο μύθος, θέλει την ομάσα του dr. Εmil von Wolff , να έχει κάνει ένα τυπογραφικό λάθος, μεταφέροντας μια υποδιαστολή προς τα δεξιά όσον αφορά τις μετρήσεις του σπανακιού. Παρόλα αυτά, το σπανάκι είναι μιας πρώτης τάξεως πηγή σιδηρού.
Γνωρίζουμε πως υπάρχουν μερικές εκατοντάδες ποικιλίες σπανάκι, οι οποίες καλλιεργούνται παγκοσμίως. Εμάς, θα μας απασχολήσουν δύο κύριες κατηγορίες, το κοινό σπανάκι και το baby σπανάκι τα οποία και χρησιμοποιούνται κατά κύριο λόγο στην μαγειρική. Οι λοιπές ποικιλίες και υβρίδια δεν φαίνεται να έχουν κάποια ιδιαιτερότητα όσον αφορά τα γευστικά και αρωματικά χαρακτηριστικά.
Το σπανάκι θεωρείται χειμερινό, ως επί το πλείστων, λαχανικό. Παρόλα αυτά, το βρίσκουμε σχεδόν όλο τον χρόνο, με εξαίρεση τους καλοκαιρινούς μήνες, καθώς καλλιεργούνται ποικιλίες ειδικά σχεδιασμένες για να αντέχουν στην ζέστη.
Το σπανάκι στην μαγειρική
Το σπανάκι είναι ένα λαχανικό πασπαρτού με πολλές και διαφορετικές χρήσεις. Ωμό, σωταρισμένο, ζεματισμένο, σε πίτες, σαν βασικό υλικό για σούπα, το σπανάκι έχει πραγματικά πολλές διαφορετικές πτυχές και χρήσεις.
Η ελαφρώς πικρούτσικη γεύση του και το μέτριο γευστικό του σώμα, κάνουν το σπανάκι ιδανικό για πολλές χρήσεις. Αγαπάει πολύ τα γαλακτοκομικά, κυρίως τα αλμυρά και δυνατά τυριά αλλά και τα έντονα αρωματικά όπως ο άνηθος και ο μάραθος. Ταιριάζει επίσης με κρεατικά όπως το κοτόπουλο αλλά και ψάρι, όπου γίνεται μιας πρώτης τάξεως συνοδευτική γαρνιτούρα.
Πως επιλέγουμε και πως διατηρούμε το σπανάκι
Το σπανάκι το βρίσκουμε είτε φρέσκο (χύμα ή και συσκευασμένο, ειδικά το baby σπανάκι) είτε κατεψυγμένο σε διάφορες μορφές. Προτείνουμε, ιδιαίτερα για τους μήνες όπου το σπανάκι είναι στην εποχή του να το προμηθευόμαστε φρέσκο, καθώς το κατεψυγμένο χάνει από τα διατροφικά του στοιχεία.
Το σπανάκι σαν λαχανικό είναι αρκετά ευπαθές. Όταν προμηθευόμαστε φρέσκο σπανάκι, προσέχουμε τα φύλλα του να είναι σκούρο πράσινο χρώμα, χωρίς κηλίδες και τρύπες.
Συντηρούμε στο ψυγείο, κατά προτίμηση σε καλά αεριζόμενο δοχείο, προσέχοντας να μην υπάρχει υγρασία, για έως και μια εβδομάδα.
Συνταγές με σπανάκι
[grid_plus name=”Syntages_spanaki”]
